LEIAR: Sunn ryggmargsrefleks

Smittevernlova har nok til ganske nyleg framstått som ein grå eminense i lovboka.
Det er berre dei utvalde blant oss som har fantasi til å førestilla oss at det var derfrå dei mest inngripende tiltaka i den enkeltes fridom i nyare tid, skulle komma.
Ein skal vera meir enn konspiratorisk for å setja spørjeteikn ved styresmaktenes intensjonar. Smittevern og full personleg fridom lar seg ikkje kombinera i møte med eit svært smittsomt virus som ber i seg potensiell livsfare for dei gruppene som er mest sårbare.

Å handtera ein slik situasjon krev paragrafar og restriksjonar, men også at den enkelte av oss er villige til å setja til sider personlege goder til beste for fellesskapet og til vern for dei som mest treng beskyttelse. Det er i det vanskelege spennet, mellom sanksjonar og moralske appellar, styresmaktene må navigera når ei krise som denne rammar.
Lova gir mykje makt til den medisinske ekspertisen i initialfasen av ei krise. Slik dei fleste har fått med seg, kan kommuneoverlegen gjera hastevedtak, slik det blei gjort i Suldal.
Men etterkvart skal tiltaka og eventuell vidareføring til politisk godkjenning, og i Suldal er det delegert frå kommunestyret til formannskapet.

Når det nå er folkevalde som har synspunkt på dette, er det ikkje først og fremst delegasjonen det blir reagert på, men at kommunestyret ikkje ein gong blei informert om tiltaka.
Det er ein sunn ryggmargsrefleks. Og det kan også godt henda at det er sunt å ta ein debatt om det verkeleg er formannskapet som skal godkjenna tiltak som er så inngripande, eller om det er rettere at formell godkjenning av slike inngripande tiltak skal liggja til det som formelt er den øvste makta i Suldal.

Behovet for å kunna handla raskt, er uansett ivaretatt, og i vår tid bør det ikkje vera noko problem å kopla på kvar og ein av dei folkevalde fleire dagar i etterkant av den første akutt-situasjonen. Som me fleire gonger har sett, kan den enkelte kommunestyrerepresentanten vippa store millionbeslutningar med si stemme. Då skulle det berre mangla at ikkje den enkelte folkevalde også er fullt delaktig i og informert om beslutningar som har mykje større konsekvensar for den enkelte innbyggjar enn noko badeanlegg, uansett kor kontroversielt det er.

Esther Moe
redaktør