Ukraina-krigen gir prishopp på straum og bensin: – Me er langt frå taket

Straumprisen nådde fredag sitt høgaste i år, og aukande oljepris pressar bensin oppover 20-talet. Straumanalytikar trur prisane held fram med å stiga.

– Prisstiginga på straum den siste veka kjem omtrent eine og åleine av konflikten i Ukraina. Det er meldt litt kjøligare vêr og litt mindre vind i Europa dei neste dagane, men hovudstigninga kjem krigen av, seier analysesjef Tor Reier Lilleholt i Volue Insight, som driv med analyse av energimarknaden, til NTB.

Årsrekord

Fredag sette straumprisen årsrekord i Søraust-, Vest- og Sørvest-Norge. Mellom klokka 8 og 9 på morgonen var straumprisen 3,90 kroner per kilowattime. Snittprisen fredag blei på 2 kroner per kilowattime. Det er ein auke på 41 øre frå torsdag, og på 70 øre frå førre fredag.

Lilleholt påpeikar at gassleveransane frå Russland trass i krigen har halde fram, men at det er uvissa rundt kva som vil skje med gass- og kol-leveransane frå Russland til Europa, som nå driv straumprisane opp.

– Prisstigningane vi ser nå, er prega av frykt og uvisse, seier han.

– Me er langt frå taket

Straumanalytikaren peikar på at straumprisane var på veg ned før Russland invaderte Ukraina, etter at dei har vore høge gjennom vinteren i Sør-Norge.

– Me har fått ei prisstigning på 30–40 prosent samanlikna med før krigen. Før det hadde prisane ein fallande tendens, mellom anna på grunn av høgare fyllingsgrad i vassmagasina, seier Lilleholt.

Han meiner at det er store moglegheiter for at straumprisane kan halda fram med å stiga den kommande tida.

– Me er langt frå taket. Europa ligg nå på dobbel pris av Sør-Norge, så straumprisen har mykje å gå på viss systemet skal dragast etter håret, seier Lilleholt.

Bensin på 22 kroner literen

Også oljeprisen har denne veka skote i vêret, som følgje av at Russland gjekk inn i Ukraina. I 5-tida fredag morgon kostar eit fat nordsjøolje rundt 112 dollar. Fredag kveld førre veke var prisen på rundt 98 dollar.

Det fører òg til at bensinprisane aukar.

– Me har allereie sett ein kraftig auke i innkjøpsprisen på bensin og diesel, og på biodrivstoff, som følgje av hendingane i Europa. Dette, i kombinasjon med høge avgifter, gir rekordhøge prisar på bensin og diesel når dei er på sitt høgaste slik dei var i formiddag, seier kommunikasjonssjef Knut Hilmar Hansen i bensinstasjonskjeda Circle K.

Den siste tida har bensinprisane vore oppe i over 22 kroner literen, og diesel har kosta opptil 21 kroner literen fleire stader i Noreg.

Hansen seier at innkjøpsprisen på drivstoff utgjer rundt 30 prosent av pumpeprisen. Omtrent 60 prosent utgjer avgifter, medan rundt 10 prosent går til kostnadene knytt til salet til selskapa av drivstoff.

– Blir ikkje berre styrt av råoljeprisen

Bensinprisane var òg oppe i rundt 20 kroner literen i august i fjor, sjølv om oljeprisen då var rundt 65 prosent lågare og låg på rundt 70 dollar per fat nordsjøolje. Dermed påverkar òg andre ting enn oljeprisen prisendringane.

– Me opplever ein stram drivstoffmarknad i Europa nå, med låge lager av bensin og diesel, og auka etterspurnad som pressar prisane opp, seier Hansen.

– Når det er sagt, innkjøpsprisen på drivstoff blir påverka av fleire faktorar, ikkje berre råoljepris slik mange trur, men også tilbod og etterspurnad etter drivstoff internasjonalt, i tillegg til valutakurs, legg Hansen til.

Vil ikkje spekulera i utviklinga framover

Pumpeprisen på bensin og diesel blir òg påverka av innkjøpsprisane på biodrivstoff, fordi dette blir blanda inn i bensinen og dieselen som blir seld i den norske marknaden.

Hansen seier at han på grunn av konkurranselovgivinga ikkje vil seie noko om korleis Circle K trur drivstoffprisen vil utvikle seg framover.

– Men me skjønner godt at høge drivstoffprisar er krevjande for mange, ikkje minst for dei som er avhengige av bilen i det daglege. Og dei er det mange av rundt om i Noreg.

(©NPK)