Eit sovande industrieventyr

Dette er ein kommentar. Den gir uttrykk for skribenten sine meiningar

Tysdag vitja næringsminister Jan Christian Vestre, Suldal og Ryfylke. Ilag med partikollegaer, rådgjevarar, ordførarar og lokalt næringsliv, var det duka for eit næringspolitisk seminar, i beste vestlandsstil.

Vekkingsmøte bar preg av den same optimismen som siv ut av den tidlegare møbelmannen. Det fins ingen grenser for kva me kan få til, med ein god dose statleg hjelp og visjonar utan sidestykke. Spørsmålet som tvingar seg fram er ganske enkelt: Er dette berre draumar eller er det verkeleg?

Det som sendar tankane i retning draumeverda, er prislappen, både i pengar og i elektronar. Om ein skal få til ei utviding av Norsk Stein, WindWorks Jelsa sine havvindplanar, ammoniakkfabrikk i Sauda, landbasert oppdrett og vidareutvikling av Eramet, vil det ikkje bli billig. Investeringar i milliardklassen står ikkje akkurat og bankar på Vestlandet i desse dagar, og straumpriskrisa har allereie skremt vekk aktørar frå store prosjekt, til dømes hydrogenfabrikken i Grenland i Telemark. Kapitalen har vendt nord, der prisane er låg og areala store.

Likevel kan draumar bli verkelege. Berre sjå på Erling Braut Håland, eller vår eiga industrihistorie. Smelteverket i Sauda har snart produsert feromangan i eit hundreår. Å reisa frå seminar om havvind på Berakvam, til historiske Sauda, er ei reise frå framtid til fortid og tilbake att. For sjølv om mange av mursteinsbygga er dei same, har den einaste konstanten for smelteverket, vore endring. Det er eigentleg illustrerande for store delar av norsk industri, anten den er på land eller ute i Nordsjøen.

Historia om det norske industrieventyret har eigentleg aldri tatt slutt, det har berre forsvunne ut av medvitet. Kvar einaste dag går det føre seg store framsteg. Dei produserer grønare aluminium enn nokon gong på Karmøy. Det er stadig mindre restmassar på Norsk Stein. Smelteverket i Sauda skal sjå på meir berekraftige alternativ til den polske koksen.

Det er gjennom ei slik reise i historia ein ser at draumar blir verkelege. Me har gjort det før og kan gjera det igjen. Spørsmålet er om Vestre er rett mann for jobben. Det er liten tvil om at mannen er ein visjonær av ypparste klasse, men er han ein Jens Evensen eller ein Sam Eyde? Står gjennomføringskrafta i stil med visjonane? Det er dette han nå må svara på, ikkje i ord, men i handling. Berre slik kan soga om det norske industrieventyret halde fram med å bli skreve i endå eit hundreår.